සමාජ කැඩපතක් ලෙස ගීතය -2

අද අප ජීවත් වන පිතෘ මූලික සමාජය බිහි වන්නේ මානවයා දඬයම් යුගය පියමංකර එ‍ඬේර යුගයට පිවිසීමත් සමඟ ය. එ‍ඬේර යුගයට පෙර මානවයා ජීවත් වූයේ මාතෘ මූලික සමාජයක ය. එහෙත් ඒ අවුරුදු මිලියන ගණනක් එපිට ය. එකල මානවයා කුඩා කණ්ඩායම් ලෙස ජීවත් විය. එම රැහේ මෙන් ම පවුලේ මූලිකත්වය ද මවට ලැබිණි. දරුවන්ගේ අයිතිය මවට හිමි විය. නවතම පර්යේෂණ අනුව දඬයම් කර පවුල නඩත්තු කළේ ද ඇය ය. පිරිමියා ගත කළේ කම්මැලි ජීවිතයකි. එදවස ඔහුගේ චර්යාව වත්මන් සිංහයාගේ චර්යාවට සම ය. රැළේ දඬයම් කරන්නේ සිංහ දෙන මිස සිංහයා නොවේ. එහෙත් දඬයම් වෙනුවට සතුන් ඇති කිරීම ඇරඹීම සමාජ ක්‍රමය උඩුයටිකුරු කළේ ය. සතුන්ගේ සහ දරුවන්ගේ අයිතිය ආදී බොහෝ අයිතීන් ක්‍රමයෙන් ස්ත්‍රියගෙන් ගිළිහිණි. එ‍ඬේර යුගය සහ කෘෂිකාර්මික යුගය අතර අත්කර ගත් ඉඬම් නිතැතින් ම පිරිමියාට හිමි විය. කෙසේ වුව ද පිතෘ මූලික සමාජය බිහි වන්නේ මාතෘ මූලික සමාජ අවශේෂ මත බව අමතක නොකළ යුතු ය.

මෑත කාලීන සිංහල සමාජය පිතෘ මූලික ලක්ෂණවලින් මෙන් ම මාතෘ මූලික ලක්ෂණවලින් ද සමන්විත විය. විශේෂයෙන් බොහෝ කලක් බටහිර ආක්‍රමණවලින් මිදී පැවති උඩරට සමාජයේ ස්ත්‍රියට හිමි වූ තැන සිංහල සමාජයේ ස්ත්‍රිය හෙබවූ තත්ත්වය කදිමට නිරූපනය කරයි. කෙසේ වුව ද මෙරට පිතෘ මූලික ලක්ෂණය බොහෝ දුරට ගරු තනතුරකට සීමා වූවක් විනා ස්ත්‍රී පීඩක උපකරණයක් වූයේ නැත. මුස්ලිම් සමාජයේ සහ යුදෙව් සමාජයේ මෙන් ස්ත්‍රියට දැඩි ආගමික සමාජීය තහංචි යදම් නොලයි. සති පූජාව සහ චර්මඡේදය ආදි ම්ලේච්ඡ චාරිත්‍ර නොතිබිණි. ලිංගිකත්වය උත්කර්ෂයට නැංවීමක් නොවී ය. එය එදිනෙදා ජීවිතයේ තවත් කාර්යයක් පමණක් විය. ඇයට පවුල තුළ සහ සමාජයේ නිරූපණය කරන්ට ප්‍රබල භූමිකාවක් තිබිණි. එහෙයින් ස්ත්‍රී දූෂණ එදවස අසන්ට නොලැබිණි.

අනේකවිද බුද්ධිමය මතවාදවලින් කිළිටි නොවූ සිංහල සමාජය නිරතුරුව ස්ත්‍රියට නිසි තැන දීමට නොමැළි විය. එවන් විවා දිවියක විකසිත ගේහසිත ප්‍රේමයේ සුන්දරත්වය අමරදේවයන්ගේ මේ ගීයට විෂය වෙයි. (මතකය නිවැරදි නම් ගේය පද මහැදුරු සුනිල් ආරියරත්න සතු ය) ගීය ගැයෙන්නේ අව්‍යාජ සිංහල ගැමියෙකුගේ මුවඟිණි.

තාත්තා වුණත් මා බත සරි කරන
අම්මා නුඹයි මගෙ දරු දැරියන් රකින

කුටුම්භය බතින් බුලතින් පෝෂණය කරන තාත්තා මා බව සැබෑ ය. එහෙත් සා පැටවුන් වන් මගේ දරුවන් රැක බලා ගන්නී නුඹ ය. නුඹ සමාජයෙන් හමා එන නේක දුක්ඛදෝමනස්ස සෝක පරිදේව හමුවේ දරුවන් වට කොට දඬු වැටක් සේ සිටින්නී ය. දරුවන් වෙනුවෙන් දුක් දරන්නි ය. හඬන්නී ය. කදුලැලි වගුරන්නී ය. ඒ දරුවන්ගේ පියා මා ය. එහෙයින් මේ කැපකිරීම් සියල්ල මා වෙනුවෙනි. නුඹෙ අමිල මෙහෙය හා සසඳන කළ මගේ මෙහෙවර කෙතරම් අල්ප ද? යන නිහතමානි අදහස මෙම දෙපදයෙන් ධ්වනිත වෙයි.


මට පෙර උරුම ආලය දරු කැලට දෙමින්
රෑ දහවල් දෙකේ වෙහෙසෙන විට දි නොමින්
නුඹ දුටු මුල් දිනේවත් හද නොනැගි පෙමින්
උතුරයි මසිත තව නුඹ වෙත තුරුලු වෙමින්

නුඹ මුණගැසුණු මුල් දිනය මට අද මෙන් මතක ය. එදවස මා තුළ නුඹ කෙරෙහි මහත් සෙනෙහසක් උපන. සසර පුරා බැඳි ඒ ස්නේහයේ නමින් මම නුඹ මගේ ම කර ගතිමි. මා නුඹට පෑ සෙනෙහසට නොදෙවෙනි සෙනෙහසක් නුඹ ද මට පෙරළා පිදුවා ය. නිරතුරුව මා වෙතම දැවටෙමින් හුන්නා ය. තොදොල් බස් තෙපලුවා ය. සුරතල් වූවා ය.

එහෙත් අද දවස යම් වෙනසක් වී තිබේ. එදවස මට පිදු සෙනෙහස අද මගේ දරු පැටවුන් සතු වී තිබේ. නුඹ අද දරුවන්ගේ සුරතල් බලන්නී ය. මා වෙත ම දැල්වී තිබූ නෙත් පහන් අද දරුවන් කෙරෙහි ද ඇදී ගොස් ය. එනම් ගතින් අප,තර යම් ඈත් වීමක් පැන නැඟී තිබේ. සැබවින් ම ඒ ගතින්මැ පමණකි. එම ඈත් වීම ම හදවතින් අප අපේ ම කොට හමාර ය. ඒ සෙනෙහස සුවිශාල ය. ‍ඒ කෙතරම් ද යත් හදවත ඉවුරු පැන වාන් දමයි. නුඹ දිවා රූ නොබලා වෙහෙසන අයුරු දකින සඳ උපන් ඒ සෙනෙහස නුඹ දුටු මුල් දිනේවත් නූපන. ඒ ස්නේහ මහෝඝයත් සමග මා නුඹ වෙත හදවතින් තව තවත් තුරුලු වෙමියි ඔහු ඇයට කියයි. කෙතරම් සොඳුරු ප්‍රේමයක් ද?

බැතිබර හැඟුම් දනවන ඔබගේ සුවඳ
අතදරු පුතුගේ මුව කමලේ ඇත නිබඳ
අම්මා කෙනෙකු මිස නුඹ මගෙ බිරිඳ ලෙස
නොහැඟෙයි ළඟින් හිඳ මගෙ හිස සිබින සඳ

ඔබ කෙරෙන් නිතින සුවදක් හමයි. ඒ සුවඳ මා තුළ දල්වන්නේ බැතිබර හැඟුම් ය. මොළකැටි පුතුගේ මුවි කමලින් ද නිබඳ හමන්නේ ඒ සුවඳම ය. දැනුදු නුඹ ඉසිඹුවක් ලද විගස මා සයනයට පැමිණෙන්නී ය. සැපදුක් අසන්නී ය. හිස පිරිමදින්නී ය. සිඹින්නී ය. එකල්හි මට සිතෙන්නේ නුඹ මගේ ද මව් බැව් මිස බිරිඳ බැව් නම් නොවේ. මෙය කෙතරම් සොඳුරු හැඟීමක් ද? ඇගේ ප්‍රේමය අබියස ඔහු ද ළදරුවකු බවට පත් ව ඇත. සිංහල බෞද්ධ හදවතේ මුදුන් මල්කඩ තිලෝගුරු බුදුහු ය. ඔහුට තවත් බුදු කෙනෙක් සිටියි. ඒ ගෙදර බුදුන් ය. ගෙදර බුදුන් අම්මා ය.

පෙර දවස ඈ හමුවූ සොඳුරු සුයාමයේ ඈ කෙරෙන් හැමුයේ සියුම් අනුරාගී හැඟුම් දනවන සුවඳකි. එහෙත් කාලය විසින් තතු වෙනස් කොට තිබේ. දැන් ඈ වෙතින් හමන්නේ ද කිරිකැටියාගේ මුවින් හමන්නේ ද එක ම සුවඳ ය. එම තතු පවතින තතු නොව ඔහුගේ චිත්තාභ්‍යන්තරයේ සිදු වූ විපර්යාසයෝ ය. කාලය විසින් සිය ජීවන වපසරිය තුළ කළ වෙනස්කම් නිසා එක ම සුවඳ ඔහුට දැනෙන්නේ දෙකක් ලෙස ය. ගේහසිත ප්‍රේමය මිනිස් සන්තානය කෙරෙහි කළ බලපෑම කෙතරම් සොඳුරු ද? සාම්ප්‍රදායික සිංහල සමාජයේ අඹුසැමි ප්‍රේමය කෙතරම් උත්තරීතර පිවිතුරු වූවක් ද යන හැඟුමින් අප සිත් නිවා සනහන ගී මිණකි මේ.

එම සොඳුරු ගේහසිත ප්‍රේමයෝ අද ද අප,තර එසේ ම පවතිත් ද? නැත, අද එම ප්‍රේමය දෙදරුම් කා ඉරිතලා ගොස් ය. වත්මනෙහි පවතින තතු සහ ඊට මග හෙළි කළ ගොරබිරම් සමාජ විපර්යාස තවත් මෙම මෙවන් ගී මිණි අතර සැරිසරමින් පසක් කරන්ට අපි ආයෙත් දවසක හමු වෙමු.

ගීතය ඇසීමට මියුරු ගී වෙත යන්න (අමරදේව ඩබ්.ඩී ගී එකතුවේ 259 ගීතය)

දෙබිඩ්ඩෝ

මිනිසාට අධිගෘහිතව දෙවියෙක් සහ යක්ෂයෙක් වාසය කරතියි කියමනක් ඇත. එහි සරල අරුත මිනිසා හොඳ නරක දෙකෙහි සංකලනයක් බව ය. මේ අතරින් යමෙක් කෙරෙහි සාපේක්ෂව වඩා ඉස්මතු වන ලක්ෂණය අනුව හෙතෙම හොඳ හෝ නරක යයි සමාජය විසින් නිශ්චය කෙරේ. එහෙත් මේ මිනුම් දඬුවලින් පමණක් නිර්ණය නොකළ හැනි පන්නයේ මිනිසුන් ද අප අතර වෙයි. ඔවුන් හැදින්වීමට යෙදිය හැකි නිවැරදි වචනය දෙබිඩ්ඩා යන්න ය. දෙබිඩි යන්නට මහා සිංහල ශබ්දකෝෂය (935) ලබා දෙන අරුත 'දෙකක් එකට බැඳුණු' යන්න ය. එහෙත් මෙහි සඳහන් වන දෙක හොඳ නරක නොවේ. බොරදියේ මාලු බෑමේ අවකෙළියයි. එනම් ලොවට හොඳ මුහුණ පෙන්වා රහසින් ඊට ඉදුරා වෙනස් දේ කිරීම ය. දවල්ට සිල් ගෙන රෑට දඩයමේ යාමකි මේ නම්. මේ තත්ත්වය කිසියම් සමාජ සංවිධානයක ලක්ෂණය වූ විට එය මහා සමාජ ව්‍යාධියක් වෙයි. ඔවුහු සමාජය දේහයට නොයෙක් විෂ පොවා එය ආදායම් මාර්ගයක් බවට පෙරළා ගනී. අනතුරුව එයට විසදුම් ද නිර්මාණය කර එය ද ආදායම් මාර්ගය බවට පත් කර ගනී. කොටින් ම සමාජ ව්යසන සිය ජීවනෝපාය බවට පත් කර ගනී. මෙතැන් සිට ඒ සඳහා නිදසුනක් විමසමු.

ලෝක සාමය පෙරදැරිව නොබෙල් සාම ත්‍යාගය පිරිනමන රට කුමක් ද? ජාත්‍යන්තර අර්බුද වැඩිම ප්‍රමාණයක් ආවරණය කරන සාම නියෝජිතයා කවු ද? වසරකට නිපදවන ආයුධ ප්‍රමාණය අතින් ලොව 7 වන තැන ගන්නා රට කුමක් ද? 2007 වසරේ ලෝක ආයුධ නිෂ්පාදනයෙන් 3 වන තැන ගත් රට කුමක් ද? මේ පහසු පැන සඳහා ඔබේ ප්‍රතිචාරය කුමක් ද? ඔබ පිළිතුරු නොදැන සිටිය ද නිරායාසයෙන් එළඹෙන නිගමනයක් ඇත. ඒ අවම වශයෙන් මෙහි රටවල් දෙකක් පිළිබද කියවෙන බව ය. ඔබ අසාධාරණයයි මා කෙසේ කියම් ද? ඔබට උගන්වා ඇත්තේ එසේ ය. බටහිර මාධ්‍ය සහ එහි දේශීය ඇබිත්තයන් ලෝකයේ කොටසක් යුදට උපන් යුදකාමීන් ලෙස ද කොටසක් සාමය සඳහා ම උපන් ශාන්තුවරයින් ලෙස ද වර්ග කොට ඔබේ විඥානයට කවා ඇත. ඒ අනුව ඉරානය ලිබියාව උ. කොරියාව (පැවති) ඉරාකය යක්ෂ අක්ෂයේ ය. ඇමරිකාව බ්‍රිතාන්‍යය නෝර්වේ ජපානය ආදිය ශාන්තුවර අක්ෂයේ ය.

කලින් විමසූ පැන සඳහා පිළිතුර තනි රටක් බව යමෙක් කීවොත් ඔබ පිළිගන්නවා ද? නැත. එය නම් කෙසේවත් විය නොහැකි බව ඔබ පවසනු ඇත. එහෙත් මිත්‍රවරුනි මේ පැන සඳහා පිළිතුර නෝර්වේ ය. අපේ සාම නියෝජිත නෝර්වේ ය. ඔව් සර්බියාවෙන් කොසොවෝ ප්‍රාන්තය ගළවා ලොවට තවත් රටක් දයාද කරනු පිණිස වින්නඹුකම් කළ නෝර්වේ ය. බැටළු හම් පොරවා ගත් වෘකයින් යුද්ධය සාම ව්‍යාපාරය පිණිස ද සාමය ආයුධ ව්‍යාපාරය පිණිස ද කළමනාකරණය කරමින් සිය ආදායම් මාර්ගය කොට ගන්නා අයුරු දැන්වත් ඔබට වැටහිය යුතු ය. අද අප ලෙයින් වන්දි ගෙවන්නේ අප ද එහි ගොදුරු නිසා ය.

ඊනියා ජාතික ප්‍රශ්නයට ඇති එකම විසඳුම සාම මාවත බවට තෙපරබාන කිසිවකුට මෙරට ත්‍රස්තවාදය තුරන් කිරීමේ උවමනාවක් නැතිවා පමණක් නොව එය වවා ගෙන කෑමේ දැඩි ආර්ථික උවමනාවක් ද පවති. ඒ ඔවුන්ගේ පැවැත්ම සහතික කර ගනු පිණිස ය. ඉල්ලුම් සැපයුම් න්‍යාය අනුව යම් නිෂ්පාදයක පැවැත්ම තීරණය වන්නේ ඉල්ලුම මත බව ඕනෑම නොදරුවකුට වැටහේ. එම ඉල්ලුම පවත්වා ගැනීම පිණිස සහ වර්ධනය කර ගැනීම පිණිස වෙළෙන්දෝ විවිධ උපා යොදති. ප්‍රචාරණය ඉන් එකකි. අවි නිෂ්සාදනයේ තත්ත්වය ද එසේම ය. අවි වෙළෙන්දෝ ද සිය ඉල්ලුම සුරක්ෂිත කර ගනු පිණිස උපා යොදති.

අවි අවශ්‍ය ගැටුමකට ය. ගැටුම සඳහා දෙපිරිසක් අවැසි ය. ඒ සඳහා ලොව පුරා විවිධ හේතු පදනම් කර ගෙන බෙදීම් ඇති කරනු ලැබේ. ආගම ජාතිය බස කුලය ආදී කවර හෝ සාධකයක් ඊට කලානුරූපීය යොදා ගනී. එතැන් පටන් ඇවිළෙන ගැටුම් ඔවුන්ට කප් රුකකි. ගැටුමට අවැසි මුල් බිජුවට ඔවුන්ගෙන් ය. ආයුධ ඔවුන්ගෙන් ය. සාම නියෝජිතවන් ඔවුන්ගෙන් ය. මේ සියල්ල ඔවුන්ට ආදායම් මාර්ග ය. අමතරව ගැටුමට ගොදුරු වන රටේ ස්වභාවික හා මානව සම්පත් කොල්ලකෑම සුපිරි ධන උල්පතකි. ලොව පුරා ගැටුම් ධනපති රටවලට හිඟන්නාගේ තුවාලය බවට පත් ව ඇත්තේ එසේ ය. යුද්ධය මෙන් ම සාමය ද පිරිසකට කදිම ආදායම් මාර්ගයකැයි අයර්ලන්ත අගමැතිවරයෙකු වරක් පැවසුවේ කෙතරම් සත්‍යක් ද?

ලොව පුරා පවතින ගැටුම් දිගට ම පවත්වා ගෙන යාමටත් නව ගැටුම් ඇති කිරීමටත් මේ වෘකයින්ට සාම නියෝජිත බැටළු සම කදිම කඩතුරාවකි. දෙපිරිස අතර දරුණු ගැටුම්වලට ඔවුන් අකමැති ය. එවිට එක් පාර්ශවයක් පැරදි ගැටුම අවසන් වෙයි. ගැටුම අවසන් වීම සිය වෙළඳාමට කණකොකා හැඬීමකි. එහෙයින් වහා ඉදිරිපත් වී සාම විගඩම් පායි. දුබල පාර්ශවය යළි තමන්ගෙන් අවි ටික ලබා ගෙන ගැටුමට සුදානම් වන තුරු කල් ලබා දෙයි. නැවත ගැටුම මුල සිට ඇරඹේ. ගැටුම කළමනාකරණයට අවැසි පදමට සාමය කළවම් කරනු ලැබේ. ගොඳුරු වූ රට කබලෙන් ලිපට වැටෙනු මිස සාමය නොලැබේ. ව්‍යාපෘතිය තවත් තීව්‍ර කරමින් අවසන තනි රට දෙරටක් කරනු ලැබේ. එවිට දේශ සීමා ගැටුම් මගින් සිය අවි වෙළඳාම සිය වස් ගණනකට සුරක්ෂිත වන බව කාට නම් නොවැටහේ ද? එහෙයින් බින් ලාඩන් සමඟ සාම කතා පැවැත්වීමට සිහිනෙන්වත් නොසිතන බටහිරයෝ සහ ඔවුන්ගේ ඇබිත්තයෝ ලොව බිහිසුණුම ත්‍රස්තයා සමග සාම කතා පවත්වන්නැයි අපට උපදෙස් දෙති.

පසුව ලියමි_

පිරපාහරන් ලොව බිහිසුණුම ත්‍රස්තයා යයි කීවේ අප නොව 2002 රනිල් වික්‍රමසිංහ පාලන සමයේ මෙරටට සැපත්වූ ඇමරිකානු සීඅයිඒ නියෝජිත පිරිසකි. සතුරා පරාජය අබිමුව ඇද වැටෙන හැම විට ම ඉන්දියාව සහ බටහිර බලවේග ඉදිරිපත් නොවන්න ඔවුන්ගේ බොරු සාම ආගාධවල මෙරට ආණ්ඩු නොවැටෙන්න අද මෙරට ත්‍රස්තවාදයට තිබෙනුයේ අතීතයක් පමණි. ත්‍රස්තයාගේ බිහිසුණුකම හමුවේ අපේ හමුදාවෝ කිසිදා නොසැලුණහ. අද ද හෙට ද එසේ ය.

එහෙත් කිසිදා නොලැබෙන ඊළම අතහැර අවි බිම දමයි නම් ඕනෑ ම සතුරෙකුට අපි සමාව දෙමු. අරන්තලාව භික්ෂු සංහාරය පෞද්ගලිකව ම සහභාගී වූ මහා ව්‍යසන සමූහයකට වගකිව යුතු කරුණා අම්මාන්ට සමාව දීමෙන් අපි ඒ ගුණය ප්‍රකට කළෙමු. අද නැගෙනහිර පාලනය කරන්නේ ඒකීය රාජ්‍ය ආරක්ෂා කරන බවට සපථ කළ මහ ඇමතිවරයෙකි. නැගෙනහිර ජනතා කැමැත්ත දිනා ගත් නායකයෙකි. ඔහුගේ දෑ කුල ගොත් අපට කමක් නැත. යථාර්ථය දුටු විට සිය වැරදි නිවැරදි කර ගන්නට ඉඩ දීම සාධු ගුණයකි. සමාව දීම දේව ගුණයකි. මිනීමරු අංගුලිමාල අංගුලිමාල මහ රහතන්වහන්සේ බවට පරිවර්තනය කළේ බුදු රදුන්ගේ ඒ මහා කරුණාවයි. අපි සතුරාට නිවැදි වන්නට ඉඩහසර සැලසීමෙන් බුදු මඟ ගතිමු.

එහෙත් ලෝක සත්ත්වයාගේ මානව හිමිකම් සුරුකීමට ම උපන් ඇම්නෙස්ටි ජාත්‍යන්තරය පවසන්නේ කරුණාට අතීතයට බලපාන පරිදි දඬුවම් කළ යුතු බව ය. අද සියලු වැරදිවලින් මිදී සිටින කරුණාට යහපත් ජීවිතයක් ගත කරන්න අප ඉඩ නොදිය යුත්තේ ඇයි? එංගලන්තයේ සිටි කොටි න්‍යායාචාර්ය ඇන්ටන් බාලසිංහම් අද ද එහි යෙහෙන් වැජඹෙන ඇඩෙලා බාලසිංහම් මේ මානව හිමිකම් පොල්මඃකාරයින් නොදුටුවේ ඇයි?

මොහොතක් සිතන්න කරුණාට නඩු පවරන්නට වළි කන්නේ ඔහු පිරපාහරන්ට එරෙහි වූ නිසා ය. පිරපාහරන් මගින් ක්‍රියාවට නැගෙන සිය ව්‍යාපාරයට කරුණා එරෙහි වූ නිසා ය. ඔහු බාධකයක් වූ නිසා ය. එසේ නැත්නම් කරුණාට පෙර නඩු පැවරිය යුත්තේ ඉහත නම් සඳහන් කළ අයට නොවෙ ද?

වෙසක් කැකුළු අතු අග හිඳ රඟන විලාසේ!!!

ඔබ සැමට සැදෑ සිත් දලුලන පිංබර වෙසක් මඟුලක් මැ වේවා!!!

වෙසක් කැකුළු අතු අග හිඳ රඟන විලාසේ ඉරත් හඳත් සිරි විඳ විඳ බලනු දුටුවෝ පන්සලේ පියතුමා යයි පරසිදුවැ සිට මොක් පුර වැඩි ගරු මර්සලින් ජයකොඩි පියතුමාණෝ යැ.

බසට පණ දෙනු වස් සිය පණ බසට දුන් කුමරතුඟු මුනිදසුන් බොරු පින් යන හිසින් ලියූ කව් පෙළක් ඔබේ ඇතුළු හද ඔබට මැ විමසනු පිණිස මෙසේ සංහි‍ඳේ කැටපත් කොට තබමි. මේ පිංබර සමයේ අපේ භාව විරේචනය කොට දොසින් මුදාලනු පිණිස එය කදිමැ උපායෙක් වනු ඇත.

නුදුරු ගෙයි සයින් දරුවන් හඬ නඟන
මදුරුවකුගේ නද පමණක් කොටැ නොගෙන
පැදුරු එළා මඟ තෙක් දෙන පිණිස දන
රුදුරු බෙර හඬින් කැඳවති සියක් දන

අසල මැ මගැ වැතිරැ හොත් විළි රුදා වැදී
අසරණ ලිය බලා යෙති කෙළි සිනා දිදී
අසමින් වෙහෙර තනවන බව සබා සබා මැදි
අසවල් නමැ යි ලියවා දෙති ලිහා පොදී

සම්මා සම් බුදු වැ නිවෙව යි කියා දුකින්
අම්මා ඉල්ලුව ද සතයක් නැත නිසැකින්
සම්මාදමට අව හොත් පොහොසත් තැනෙකින්
බම්මා දෙරණ දෙති ඇති පමණ අත් දෙකින්

පිනෙන් නම් මෙ බදු කිරියෙන් සිදු වනුයේ
සැපෙන් නම් එයින් මතු කලෙකැ ලැබෙනුයේ
කෙනෙක් දුකට පත් වෙද සැබෑව කියනුයේ
ගොනෙක් නොවේ නම් කො ද මින් රැවැටෙනුයේ

(ලක්මිණි පහන-2478 ඇසළ පුර 14/1934 ජුලි 24)

සමාජ කැඩපතක් ලෙස ගීතය

සමාජය ගඟුලක් වැනි ය. ගඟුල නිරතුරුව ඉදිරියට ගලයි. විටෙක ගඟුල, සීත නිලන නිල් දිය රැලිති මත දෙපස තුරුලියෙහි මල් රොනවුලින් ඔටුනු පැළැඳ ලැසි ගමන් යයි. ගිමන් කල වාලුකා තලාව මත සිහින් දිය කීරක් ව අපවත්වැ යයි.එමැ ගඟුල මැ වැසි වට සැනින් භයංකර රෞද්‍ර වෙස් ගෙන දෙගොඩ තලා යයි. එක මැ ගඟුල කිසි‍ෙවකුට දෙවරක් දැකිය නොහැකි යයි එක්තරා දාර්ශනිකයෙක් කීවේ එහෙයිනි. (එක ම ගඟුලට කාලය විසින් නෙක වෙස් දෙයි. සොබාදහම් දිනිතියගේ අරුමැසිය කෙතරම් සොදුරු ද?) වර්තමානය මැදින් ඉතිහාසයේ සිට අනාගතයට ගලන සමාජය නමැති ගඟුල ද එසේම ය. එම ගමනේ දී සොඳුරු ඉසව් මෙන් මැ රුදුරු ඉසව් ද හමු වේ. වෙනසකට ඇත්තේ එවා සොබාදමේ නොව මිනිස් බලපෑමෙහි ඵල වීම ය.

කලා කෘතිය එක්තරා සමාජ ප්‍රතිබිම්භයකි. එය යම් සමාජ මොහොතක සේයා රුවකි. ඊට පසුබිම් වූ සමාජ මොහොතේ තතු කලා කෘතියෙන් පිළිබිඹු වෙයි. එහෙයින් යම් යම් යුගවලට අයත් කලා කෘති කිහිපයක් විමසීමෙන් සමාජ විකාශයේ ඇති තතු විමසීය හැකි ය. එය කලාවේ කාර්යයභාරය හදුනා ගැනීමට ද සමාජ විඥානය ඉසියුම් ව මුවහත් කර ගැනීමට ද කදිම මගකි. 1950 දශකයේ සිට ලාංකේය ස්ත්‍රියගේ සමාජ කාර්යභාරය අළලා විරචිත ගී කිහිපයක් අපි අද විමසමු.‍

අරුණ උදයේ පිපුණ මල සේ
පිබිද මැළිකම් දුරලලා
මුහුණ දොවලා මිදුල පිසලා
දෙගුරු කුල දෙවි නැමදලා

ගමන නාලිය වැනිය ඈ පිය නඟා ළිඳ වෙත දියට යයි
ලිපේ ගිණි දලු ලෙසට යුහුසුලු ඇගේ ඉරියව් කඩිසරයි

අරුණ උදයේ පිපුණ මල සේ...

සිහල ආරිය සිරිත මේ ලිය සියලු තැන්හි ම රකිනවා
පිනට දහමට කැමති ඈ හිත ගමේ හඳ මෙන් දිලෙනවා

අරුණ උදයේ පිපුණ මල සේ...

වවයි මල් වතු වියයි පොල් අතු ගොතයි බීරලු හැඩ දමා
කොටයි වී ටික තලයි දර ගොඩ උයා දෙන්නෙත් ඇය තමා

අරුණ උදයේ පිපුණ මල සේ...

ජේ.ඒ.මිල්ටන් පෙරේරා විසින් ගැයූ මේ ගීයෙන් සාම්ප්‍රදායික සිංහල ගැමි සමාජයේ ලලනාවට හිමිවූ තත්ත්වය සහ ඇගේ කාර්යභාරය වර්ණිත ය. ඇය අයත් වන්නේ ගැමි සමාජයේ ද ගොවි පැලැන්තියට ය. එය ග්‍රාමීය පහළ මධ්‍යම පන්තියයි. අදට දශක කිහිපයකට පෙර මෙරට ගොවි ලියන්ගේ ජීවන ක්‍රමය මෙය වූ අතර අගනුවරින් ඈත ගම් නියම් ගම්වල අද ද එය ජීවමාන ය. එම සමාජයේ කුටුම්භය නඩත්තු කිරීම සැමියාගේ වගකීම වූ අතර ගේ දොර කටයුතු බලා කියා ගැනීම ඇතුලු කටයුතු රාශියක් බිරියට පැවරිණි. මේ ගීයෙන් විවරණය වන්නේ ඇගේ කාර්යභාරය සහ ස්ත්‍රිය අරා පැතිරි චින්තනයයි.

අරුණෝදයේ මැලිකම් දුරැලා පිබිදෙන්නී, මුහුණ දොවන්නී ය. මිදුල අමදින්නී ය. කුල දේවතාවෝ නමදින්නී ය. ඇය එම කටයුතු ඉමහත් සතුටින් කළ වග ද නිතින සිනාවතින් මැ සැරසී සිටි වග ද අරුණ උදයේ පිපුණු මලකට ඇය සම කිරීමෙන් ධ්වනිත වේ.

සෙසු අන්තරා කොටස් තුනෙන් කියැවෙන්නේ ද එකී ජීවිතයේ සෙසු අවස්ථාවෝ ය. ඇය දිය පිණිස ළිඳට යන්නේ නාලියක් හෙවත් ඇතින්නියක් මෙනි. ඇල් පවනේ සැසැලෙන ගොයමින් සුසැදි වෙල් එළියක් මැදින් රූපශ්‍රියෙන් විරාජමාන ගැමි ළියක දිය කළයක් උකුලැතිව සාඩම්බර ලැසි ගමන් යනු අපේ සිත ඇ‍ඳෙයි. ලිපේ ගිනි දලු මෙන් ඈ කඩිසර ය. ඉන් ඇගේ කඩිසර බව මෙන් ම ඇගේ රන්වන් ඡවි කල්‍යාණය ද ධ්වනිත කරයි.

ඇයට සිය මාපියන්ගෙන් උරුම වූ ආරිය සිංහල සිරිත් ඈ මහ ඉහළින් සුරකියි. පිළිපදියි. එමෙන් මැ ඕනෑම සංස්කෘතියක මුර දේවතාවන් ලලනාවන්ය යන සනාතන දහම ද ඉන් ප්‍රකාශිත ය. පිනට දහමට හුරු ඇගේ සිත සුපිරිසිදු ය. සියුමැලි සිත කෙතරම් පිවිතුරු ද යත් බබලන සඳ මඩල මෙනි. කඳු රැලි අතරින් පීදි මුළු ගම ම සඳ වතුරින් තෙමන සඳ කෙතරම් සෞම්‍යය ද ? පිවිතුරු ද ? ඒ සඳ මෙන් මැ මේ සිංහල ලිය ද මුළු ගම්මානය මැ එළි කරන බව ද ඇය සනුහරේට මැ ආඩම්බරයක් බව ද ඉන් අන්‍යාලාපයෙන් නොකිය වේ ද?

ඇය නිවසේ මූලික කාර්ය අහවර කොට ලද විවේකය සඵලදායි ලෙස ගත කළ ආකාරය අනතුරුව කියැවෙයි. පොල් අතු විවීමෙන් බීරළූ ගෙතීමෙන් යම් මුදලක් උපයන ලියන් ගැමියන්ට අරුමයක් නොවේ. එසේ ම වී කෙටීම දර පැලීම සහ ඉවුම් පිහුම් කටයුතු ද ඇය නොපිරිහෙළා ඉටු කළා ය.

සාම්ප්‍රදායික ගැමි ජීවිතයේ ස්ත්‍රිය නිරූපණය කළ ප්‍රබල භූමිකාව මින් නිරූපිත ය. ඇගේ එම කාර්යභාරය සමාජයේ ගෞරවාදරයට හේතු විය. මේ ගීයෙන් ඈ වෙත හෙලන දයාබර බැල්ම ඊට කදිම නිදසුනකි. ඇය අරුණෝදය සමග පිපුණු මලකි; සාඩම්බර ඇතින්නියකි; ගමම ඒකාලෝක කරන සුපුන් සඳ ය. තනි නොතනියට දඬුවැට වී දුක සැප බෙදා හදා ගන්නා ගැහැනිය පිළිබඳ ගැමි පුරුෂයා තුළ සෙනෙහසක් මෙන් ම ගෞරවයක් ද විය. ඇය තලා පෙලා තුටු වීම ඔවුනට නුහුරු ය.

කෙසේ වුව ද කලක් අප ද ඇසුරු කළ මාක්ස්වාදය සහ කාන්තා විමුක්ති සංවිධානවලට අනුව මේ පුරුෂාධිපත්‍ය විසින් කාන්තාව කුස්සියට ගාල් කර වහලියකගෙන් මෙන් වැඩ ගැනීමකි. සූරා කෑමකි. ඇගේ අයිතිවාසිකම් උදුරා ගැනීමකි. ඇගේ අධ්‍යාපන වරප්‍රසාද අහිමි කර සමාජයෙන් පිටුවහල් කර තැබීමකි. මේ සැබෑවක් ද? ඒ පිළිබඳ ඔබ තුළ විවිධ අදහස් තිබිය හැකි ය. මගේ අදහස නම් මේ ගීයෙන් විවරණය වන ලෝකය සමස්ත සිංහල කාන්තාවගේ ලෝකය නොවන බව ය. එහි එක් පැති කඩක් පමණක් බව ය. එසේ ම ඒ ජීවන ක්‍රමය අපෙන් ඈත් කළ ද ඊට වඩා සොඳුරු විකල්පයක් අද වන තුරුත් අපට නොලැබුණු බව ය.

‍කාන්තාව ළිප මුල්ලට තල්ලු කොට පුරුෂාධිපත්‍ය රජයන මෙහෙව් රටේ රන් කෙණ්ඩියක් හිසින් ගත් ස්ත්‍රියකට දෙවුන්දර තුඩුවේ සිට පේදුරු තුඩුවට නිරුපද්‍රිත ව යාමට හැකි විණැයි රොබට් නොක්ස් පැවසුවේ ය. ලෝකයේ ප්‍රථම අගමැතිනිය මෙන් ම ලොව ප්‍රථම විධායක ජනාධිපතිනිය ද බිහි වූයේ මෙහෙව් රටේ ය. විවියන් ගුණවර්ධන වැනි කාන්තාවන් 1930 දශකයේ රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවට පත් වූයේ ද මෙහෙව් රටේ ය. තවත් ඈතට ගියහොත් අනුලා දේවිය මෙරට රජකමට පත් වූයේ කි.පු.48 දී ය.

අප කැමති වුව ද නැත ද ගීයෙන් නිරූපිත යුගය පසු කර ලෝකය බොහෝ දුර ගොස් ය. ඒ ගමනේ තවත් සංධිස්ථානයක් අසබඩ මෙවැනි ම ගීයකින් ආයෙමත් හමු වෙමු.

ලියමි ඔබ ද දකිනු රිසින් මා දුටු ප්රභාකරන්

රන් කිරි වෙනුවට යුද ගිනි කට ගෑ පරපුරේ එකෙකුව උපදින්නට තරම් අවාසනාවන්ත වීය යන හැඟීමෙන් ආතුරව සිටින මම සිය දහස් වර විඳවමි.බහ තෝරන වියේ සිට අත්දුටු ඒ ගොරතර විනාශයෙන් මගේ මව් බිමේ හෙට දවස මුදවනු රිසින් මෙසේ ලියා තබමි.ඇට නහර විනිවිඳින වේදනව අකුරු බවට පෙරලී ලියවෙන මෙපවත්හි වලංගුභාවය ඉතිහාසය විසින් තීන්දු කරනු ඇත.

කලාව සමාජයේ කැඩපත ය. ඉන් පෙනෙන්නේ සමාජයේ පිළිබිඹුවකි. ඒ පිළිබිඹුව සමාජය නමැති විසල් රුකෙහි පිළිබිඹුව විනා එහි හටගත් බේඳුරු පිළිල නොවිය යුතු ය. ඉන් මා අදහස් කළේ එමැ පිළිල නිරුවත් කොට සමාජ දේහය සුරක්ෂිත නොකළ යුතු බැව් නොවේ. විසල් වනස්පතීන් මත අටුවන් බැස එහි සාරය උරා බී තරව අවසන එමැ තුරු මරු තුරුලට ඇද දමන බේඳුරු වන් සමාජ පිළිකා දුටු තැන නසා දැමි යුතු ය.කොටින් ම නියෙන් කැඩිය හැකි දේ පොරවෙන් කපන්නට නොතැබිය යුතු ය. එහෙත් මා පවසනනේ කලාවේ නාමයෙන් සමාජ පිළිල වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම නොකළ යුතු බව ය.

එහෙත් අවාසනාවක මහත ! මෙරට සමාජ දේයට වැළැඳුනු ත්රස්තවාදී පිළිලය අලළා නිමැවූ බැව් පවසන සියලු සිනමා කෘති නැරඹූ මට ඇති වූයේ බලවත් කම්පාවකි. ඒ සෙසු කිසිවක් ගැන නොව ඒවායේ දෘෂ්ටිය පිළිබඳව ය. මගේ රටේ සිනමා දෘෂ්ටිය සේවය කරන්නේ කාට ද? ත්‍රස්තවාදය පිළිබඳ රටේ බහුතර මතය මේවායින් පිළිබිඹු වේ ද? අපේ සිනමාවෙන් ලෝකයට දෙන අපේ කම කුමක් ද? මේ සිනමාවේ යටින් දිවෙන දෘෂ්ටිමය හුය රට වැසියා ගෙන යන්නේ කොතැනට ද? අවසාන විග්‍රහයේ දී පිරපාහරන්ගේ ඊනියා විමුක්ති අරගලය සාධාරණීකරණය කරන සිනමාව ගැන මෙරට ආණ්ඩු කෙතරම් සංවේදී වීද? එම කෘතිවලට විදෙස් සම්මාන පුදන්නේ ඇයි? මේ සියලු ප්‍රශ්නවලට මට ලැබුණේ යහපත් පිළිතුරු නොවේ.

ත්‍රස්තවාදයට එරෙහි සටන හමුදාවට පැවරු අපි නිහඬව නෑසූ කන්ව සිටියෙමු. ත්‍රස්තවාදයට එරෙහිව සමස්ත රට එක මිටට ගත් මතවාදීමය අරගලයකට සුදානම් කළ යුතු වුව ද නොවුණේ එයම පමණි. රට වෙනුවෙන් සටනට වන් සෙබලු හුදු කුළී හමුදාවක් ලෙස ද ඔවුන්ගේ බිරියන් නැගනියන් ගණිකාවන් ලෙස ද එකී සිනමාව විසින් හංවඩු ගසන ලදි. මේ මහා සිනමා කෘති දෙස් විදෙස් සමරු සම්මාන ලැබ වැජඹෙන කළ ඒවා කල සිනමාකරුවන් මෙරට භිමානය මුළු සක්වල පතළ කළ විරුවන් ලෙස නෙක මාධය විසින් භෞතීස්ම කරන ලදි. මෙරට වැසි මහා සිනමා විචාරකයෝ පත්තර පිටු ගණන් මේ සිනමාව වෙනුවෙන් ලියන්නට නොමසුරු වූහ. රට වෙනුවෙන් සටනට වන් මේ සෙබළ මුළු අපේ ඥාතීන් බව අමතක විය. අප කොළඹ සිට රිසි සේ සිනමා බලමින් සව්දිය පුරන කල මහා වන දුර්ග ගිරි දුර්ග ජල දුර්ග අතර රට වෙනුවෙන් නිදි වරන අනේක පිරිපත උසුලන මිනිසා අපට අමතක විය. අප විඳින සතුට රඳන්නේ ත්‍රස්තවාදයට වැට බැඳී ඒ දෑත්වල සවියෙන් බැව් අමතක විය. අවසන අසරණ සෙබල පිරිස් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්නට සරත් වීරසේකර වන් හමුදා නිලධාරීන්ට සහ සෙබල බිරියන්ට පෑන් අතට ගන්නට සිදු විය.

ඒ අඳුරු යුගය නිමා කරමින්දෝ තුෂාර පීරිස්ගේ ප්‍රභාකරන් සිනමාවට දායාද විය. ළමා සොල්දාදුවන්ගේ සහ මරා ගෙන මැරෙන්නන්ගේ සෝකාලාපයේ යථාර්ථය ඒ සමග ම සිංහල සිනමාවට දායාද විය. එළිමහන් සිර ගෙයක් වන් වන්නියේ කටුක ජීවිතය ළමුන් පැහැර ගෙන යාම විවිධ වද බන්ධන මිනී මැරීම් මර්දනකාරී ත්‍රස්ත නායකත්වය ඔවුන්ගේ සටකපට ක්‍රියා ජාති ද්‍රෝහී ඔත්තුකරුවන් අනාථ කඳවුරු ජීවිතය බොරදියේ මාළු බාමින් කුමන්ත්‍රණකාරි ලෙස ගම්මුන්ට ආගම් වැළඳ ගන්නට බලකරන NGO කාරයින් මේ සියල්ල මැද දළුලන ආදරය සහ සහෝදර ප්‍රේමය ප්‍රභාකරන් අප හමුවට ගෙනෙයි. අපේම සහෝදර ජන පිරිසක් කිසිදා නොලැබෙන සිහින දේශයක් වෙනුවෙන් සටනට උසිගැන්වීමෙන් ඔවුන් විදින දුක අපේ නෙතඟට කඳුලක් නංවන්නේ ඔවුන් වෙත උපන් සැබෑම දායානුකම්පාව නිසා ය. ඒ හැඟීම නැවත නැවතත් අපට පසක් කරන්නේ මේ අරගලය වහා අවසන් කොට එක මවකගේ දරු කැළක් මෙන් ජීවත් විය යුතු බව ය. සිංහල දෙමළ මුස්ලිම් සැමට නිදහසේ ජීවත්වීමට ඉඩහසර උදාකළ යුතු බව ය. මේ සද්කාර්යය නිසා වෙනදා යුද සිනමාව වෙනුවෙන් සම්මාන ලැබූ මෙරට සිනමාකරුවාට නොසෑහෙන්න ගුටි කන්නට සිදුවිය.

කළ යුත්ත සක්සුදක් සේ පැහැදිළි ය. ත්‍රස්තවාදය සමූල ඝාතනය කළ යුතු ය. සිංහල වෙදකමේ අත්දුටු පරිදි විසෙන් විස නැසිය යුතු ය.මේ ත්‍රස්තවාදයෙන් අහිංසක දෙමළ ජනතාව මුදා ගත යුතු ය. එවිට සැමට යෙහෙන් ජීවත් විය හැකි ය.එතෙක් මෙරට තවත් එක් විශාල මහනුවරක් පමණි. තැන තැන මළ මිනීය බලිබිලිය ලෙඩුන් ය.දොර දොර දුක්ඛ දෝමනස්සයෝ ය.

අවසන් වශයෙන් මේ සිනමා කෘතිය නරඹා රටට එරෙහි සිනමාව වෙනුවට රට වෙනුවෙන් සිනමාවක් තනන්නට ඔබේ ශක්තිය ලබා දෙන මෙන් දේශයට ආදරය කරන ඔබෙන් ඉල්ලා සිටිමි.